HỢP ĐỒNG VÔ HIỆU LÀ GÌ?
HẬU QUẢ PHÁP LÝ CỦA HỢP ĐỒNG VÔ HIỆU
Hình 1. Luật Thịnh Trí - Tư vấn các quy định pháp luật liên quan đến hợp đồng vô hiệu
Việc quy định các trường hợp hợp đồng dân sự bị vô hiệu sẽ bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng cho các bên tham gia, tránh những tranh chấp trong quá trình thực hiện hợp đồng. Khi tuyên bố một hợp đồng vô hiệu, hậu quả pháp lý sẽ xảy ra. Trong phạm vi bài viết này, Luật Thịnh Trí sẽ trình bày một số quy định pháp luật liên quan đến hợp đồng vô hiệu và hậu quả pháp lý của nó.
TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH
1. Như thế nào là Hợp đồng vô hiệu?
2. Hậu quả pháp lý đối với hợp đồng vô hiệu.
- Căn cứ Điều 385 Bộ luật dân sự năm 2015 đã quy định hợp đồng có nội dung cụ thể như sau: Hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên liên quan đến việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự.
- Qua khái niệm trên, ta có thể hiểu bản chất của một hợp đồng dân sự được cấu tạo bởi 2 yếu tố: Sự thỏa thuận của các bên tham gia giao kết hợp đồng và sự ràng buộc pháp lý giữa họ.
- Đối với quy định về hợp đồng vô hiệu, Bộ luật dân sự và những luật khác có liên quan không có giải thích cụ thể về hợp đồng vô hiệu. Tuy nhiên, ta có thể hiểu: Hợp đồng vô hiệu là những hợp đồng không tuân thủ các điều kiện có hiệu lực do pháp luật quy định nên hợp đồng này không có giá trị pháp lý, các bên giao kết hợp đồng sẽ không phát sinh bất cứ quyền và nghĩa vụ với nhau.
- Hiện nay, theo quy định pháp luật thì hợp đồng dân sự có thể bị vô hiệu một phần hoặc toàn bộ:
- Hợp đồng bị vô hiệu toàn bộ
- Hợp đồng bị vô hiệu toàn bộ là loại hợp đồng có toàn bộ nội dung bị vô hiệu, hoặc chỉ có một phần của hợp đồng bị vô hiệu nhưng phần đó lại có nội dung quan trọng nhất, ảnh hưởng đến hiệu lực của toàn bộ nội dung hợp đồng đó.
- Hợp đồng bị vô hiệu một phần
- Hợp đồng vô hiệu một phần là những loại hợp đồng được xác lập mà một phần nội dung của hợp đồng đó bị vô hiệu và không có giá trị pháp lý, đồng thời phần hợp đồng bị vô hiệu không ảnh hưởng đến hiệu lực của toàn bộ hợp đồng đó.
- Đối với hợp đồng bị vô hiệu một phần, phần bị vô hiệu sẽ không có giá trị pháp lý. Tuy nhiên, ngoài phần bị vô hiệu đó thì các phần còn lại của hợp đồng không bị ảnh hưởng, vẫn phát sinh quyền và nghĩa vụ của các bên đối với phần không bị vô hiệu.
→ Tham khảo thêm: Những vấn đề cần lưu ý về hợp đồng được quy định tại Bộ luật Dân sự 2015.
- Giá trị pháp lý của hợp đồng vô hiệu
- Hợp đồng vô hiệu sẽ có những hệ quả sau, cụ thể:
- Hợp đồng bị vô hiệu sẽ không phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng kể từ thời điểm giao kết.
- Việc tuyên bố một hợp đồng vô hiệu sẽ làm cho hợp đồng đó không có giá trị phát lý kể từ thời điểm giao kết hợp đồng, cho dù hợp đồng đó đã thực hiện hoặc đang thực hiện trên thực tế.
- Về mặt lợi ích vật chất đối với hợp đồng vô hiệu
- Khi một hợp đồng bị tuyên bố vô hiệu, thì các bên tham gia hợp động phải tiến hành khôi phục lại tình trạng ban đầu, nghĩa là hoàn trả lại cho nhau những gì mà các bên đã nhận thông qua thỏa thuận trên hợp đồng vô hiệu đó, nếu trong trường hợp các bên tham gia hợp đồng không thể hoàn trả bằng hiện vật thì có thể hoàn trả bằng tiền, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
- Trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi hợp đồng bị vô hiệu
- Khi hợp đồng dân sự bị tuyên bố vô hiệu, nếu các bên tham gia giao kết hợp đồng có yêu cầu giải quyết bồi thường, thì Tòa án có trách nhiệm xác định thiệt hại cho từng bên tham gia giao kết. Về nguyên tắc, một bên trong hợp đồng chỉ phải bồi thường cho bên còn lại khi có thiệt hại xảy ra, nếu không có thiệt hại xảy ra trên thực tế thì không có trách nhiệm bồi thường.
- Chủ thể là người có lỗi gây nên thiệt hại thì phải tiến hành bồi thường. Tuy nhiên trên thực tế, có trường hợp lỗi sẽ xảy ra do một bên hoặc lỗi đó của cả hai bên. Trong trường hợp lỗi của hai bên gây nên làm cho giao dịch dân sự bị vô hiệu thì phải xác định mức độ lỗi của các bên; từ đó có thể quy ra trách nhiệm bồi thường thiệt hại tương ứng với mức độ lỗi.
- Trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi hợp đồng bị vô hiệu không bao gồm việc bồi thường các thiệt hại về tinh thần. Việc bồi thường thiệt hại do hợp đồng vô hiệu không phải là một loại trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong hợp đồng dân sự.
- Xử lý các khoản lợi thu được từ hợp đồng vô hiệu
- Các bên tham gia vào hợp đồng vô hiệu có nghĩa vụ hoàn trả lợi những lợi ích thu được từ hợp động vô hiệu đó.
- Những hoa lợi, lợi tức thu được từ hợp đồng vô hiệu, nếu thuộc quyền sở hữu hợp pháp của chủ sở hữu nào thì chủ sở hữu đó có quyền nhận lại, trừ các trường hợp khác mà pháp luật có quy định cụ thể.
- Quyền và nghĩa vụ của các bên khi giao kết hợp đồng bị vô hiệu
Hình 2. Luật Thịnh Trí - Tư vấn quyền và nghĩa vụ của các bên khi ký kết hợp đồng vô hiệu
- Một hợp đồng dân sự bị tuyên bố vô hiệu sẽ không thể làm phát sinh, thay đổi hay chấm dứt quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia giao kết hợp đồng kể từ thời điểm hợp đồng này được xác lập theo quy định của pháp luật. Nếu như hợp đồng mới được xác lập, các bên chưa tiến hành nghĩa vụ như đã giao kết trong hợp đồng thì các bên không cần phải tiếp tục thực hiện hợp đồng đó. Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định không công nhận và bảo vệ quyền và nghĩa vụ cho các chủ thể tham gia vào hợp động vô hiệu, ngay cả trường trường hợp các bên tham gia hợp động này đã thực hiện xong hợp đồng.
→ Tham khảo thêm:
➤ Những vấn đề liên quan đến giao dịch dân sự.
➤ Những vấn đề cần biết về việc ủy quyền.
➤ Hợp đồng vay tài sản.
➤ Hợp đồng mượn tài sản.
- Trong bài viết trên, Luật Thịnh Trí đã nêu một số quy định pháp luật liên quan đến hợp động vô hiệu, hậu quả pháp lý của hợp đồng vô hiệu. Pháp luật hiện nay không bảo vệ quyền và nghĩa vụ của các chủ thể tham gia hợp đồng vô hiệu, vì thế khi tiến hành giao kết hợp đồng dân sự, các bên tham gia phải bảo đảm các điều kiện để hợp động không bị tuyên bố vô hiệu để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình. Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp thông tin hữu ích cho quý khách.
- Nếu quý khách có thắc mắc về điều kiện, quy trình giao kết hợp đồng dân sự, vui lòng liên hệ chúng tôi:
CÔNG TY LUẬT TNHH THỊNH TRÍ
“Đúng cam kết, trọn niềm tin”
Hotline: 1800 6365
