Thứ 2 - 7 8:00 AM - 17:00 PM
Trang chủ / Một số khó khăn, vướng mắc trong việc áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ theo quy định của BLHS
18/08/2021
MỘT SỐ KHÓ KHĂN, VƯỚNG MẮC TRONG VIỆC
ÁP DỤNG HÌNH PHẠT CẢI TẠO KHÔNG GIAM GIỮ
THEO QUY ĐỊNH CỦA BLHS
Ảnh minh hoạ
TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH
1. Một số khó khăn, vướng mắc khi áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ
Việc ghi nhận hình phạt cải tạo không giam giữ trong Bộ luật Hình sự (BLHS) thể hiện quan điểm nhân đạo và chính sách hình sự của Nhà nước ta đối với người phạm tội và hành vi do họ thực hiện, đồng thời đây là hình phạt mà Nhà nước muốn người phạm tội chứng tỏ khả năng tự giáo dục, tự cải tạo để trở thành người có ích cho xã hội của họ. Tuy nhiên việc áp dụng hình phạt này trong thực tiễn có một số khó khăn, vướng mắc cần được tháo gỡ.
Như vậy có thể thấy BLHS quy định trong những trường hợp đặc biệt, Tòa án có thể cho miễn việc khấu trừ thu nhập và phải ghi rõ lý do trong bản án. Tuy nhiên, do BLHS và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật đều không có quy định cụ thể như thế nào là trường hợp đặc biệt, việc này đã dẫn đến việc áp dụng tùy tiện đối với việc khấu trừ thu nhập nói chung và miễn việc khấu trừ thu nhập nói riêng. Một số bản án không áp dụng việc khấu trừ thu nhập đối với người phạm tội trong khi hồ sơ vụ án không có bất cứ tài liệu nào chứng minh liên quan đến thu nhập của bị cáo, trong biên bản phiên tòa không thể hiện việc Hội đồng xét xử có hỏi đến thu nhập của bị cáo, trong bản án cũng thường chỉ nhận định chung chung lý do miễn việc khấu trừ thu nhập là do bị cáo không có thu nhập ổn định.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 36 BLHS năm 2015 quy định “ Tòa án giao người bị phạt cải tạo không giam giữ cho cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc, học tập hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó cư trú để giám sát giáo dục…”. Theo đó ngoài UBND cấp xã nơi cư trú thì còn có cơ quan, tổ chức nơi người bị phạt cải tạo không giam giữ được quyền giám sát, giáo dục người chấp án hành án phạt cải tạo không giam giữ. Tuy nhiên tại Điều 11 Luật Thi hành án hình sự năm 2019 (LTHAHS) quy định về Hệ thống tổ chức thi hành án hình sự thì cơ quan, tổ chức mà người chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ làm việc, học tập không phải là một trong những cơ quan có thẩm quyền thi hành án hình sự (trừ trường hợp người đó là quân nhân trong đơn vị quân đội). Thêm vào đó trong các quy định tại Mục 3 về thi hành án phạt cải tạo không giam giữ lại không có quy định nào quy định về trình tự thủ tục tiếp nhận, quản lý người bị phạt cải tạo không giam giữ tại nơi người đó làm việc, học tập.
Sự không thống nhất giữa các quy định của LTHAHS với quy định trong BLHS dẫn tới việc giao người bị phạt cải tạo cho cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc, học tập quản lý rất khó thực hiện trên thực tế mặc dù có thể nơi đó có điều kiện quản lý, giám sát tốt hơn đối tượng này hoặc là nơi mà tạo điều kiện cho người đó có thu nhập để thực hiện nghĩa vụ khấu trừ một phần thu nhập vì nếu nơi cư trú và nơi làm việc cách xa nhau thì người đó có thể sẽ mất việc làm dẫn tới không có thu nhập.
Một số khó khăn, vướng mắc trong việc áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ theo quy định của BLHS.
➤ Xem thêm:
➤ Tuổi chịu trách nhiệm hình sự và chủ thể đặc biệt của tội phạm.
➤ Loại trừ trách nhiệm hình sự là gì?.
➤ Chế định miễn trách nhiệm hình sự.
➤ Án phí trong vụ án hình sự.