VAI TRÒ CỦA THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN

TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH

1. Các loại thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân.

2. Cách tính thuế thu nhập cá nhân.

3. Vai trò của thu nhập cá nhân.

  Thuế thu nhập cá nhân là một loại thuế trực thu từ một số khoản thu nhập cao chính đáng của cá nhân. Thuế thu nhập cá nhân có tầm quan trọng lớn góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước, cân bằng giữa các tầng lớp dân cư, an sinh xã hội. Bài viết sau đây sẽ phân tích về vai trò, ý nghĩa của thuế thu nhập cá nhân đối với kinh tế - xã hội, giúp cho bạn đọc nắm được thông tin cần thiết.

Các loại thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân (ảnh minh họa)

1. Các loại thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân

• Thuế thu nhập cá nhân là khoản tiền mà cá nhân có thu nhập phải trích nộp vào ngân sách nhà nước từ một phần tiền lương hoặc từ các nguồn thu khác sau khi đã được giảm trừ.
• Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007, sửa đổi bổ sung năm 2012 quy định các loại thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân bao gồm:
  • Thu nhập từ kinh doanh. Trường hợp, cá nhân có thu nhập kinh doanh từ 100 triệu đồng/năm trở xuống thì không phải chịu thuế thu nhập cá nhân.
  • Thu nhập từ tiền lương, tiền công.
  • Thu nhập từ đầu tư vốn.
  • Thu nhập từ chuyển nhượng vốn.
  • Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.
  • Thu nhập từ trúng thưởng.
  • Thu nhập từ bản quyền.
  • Thu nhập từ nhận thừa kế là chứng khoán, phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh, bất động sản và tài sản khác phải đăng ký sở hữu hoặc đăng ký sử dụng.
  • Thu nhập từ nhận quà tặng là chứng khoán, phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh, bất động sản và tài sản khác phải đăng ký sở hữu hoặc đăng ký sử dụng.
  • Thu nhập từ nhượng quyền thương mại.

• Đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân bao gồm: Cá nhân cư trú tại Việt Nam chịu thuế thu nhập cá nhân là khoản phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam không phân biệt nơi trả thu nhập; Cá nhân không cư trú tại Việt Nam chịu thuế thu nhập cá nhân là khoản phát sinh tại Việt Nam không phân biệt nơi trả và nhận thu nhập.
• Các loại thu nhập được miễn thuế bao gồm: Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (giữa những người thân thích trong gia đình, ví dụ như cha mẹ với con,..); Thu nhập từ giá trị quyền sử dụng đất của cá nhân được Nhà nước giao đất; thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng là bất động sản (giữa những người thân thích trong gia đình, ví dụ như cha mẹ với con,..); Thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, quyền sử dụng đất ở và tài sản gắn liền với đất ở của cá nhân trong trường hợp cá nhân chỉ có một nhà ở, đất ở duy nhất; Thu nhập của cá nhân, hộ gia đình trực tiếp làm muối, sản xuất lâm nghiệp, nông nghiệp, nuôi trồng, đánh bắt thuỷ sản chưa qua chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường; Thu nhập từ lãi từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, lãi tiền gửi tại tổ chức tín dụng; Thu nhập từ chuyển đổi đất nông nghiệp được Nhà nước giao để sản xuất của cá nhân, hộ gia đình; Thu nhập từ kiều hối; Thu nhập nhận được từ quỹ từ thiện được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thành lập hoặc công nhận, hoạt động vì mục đích từ thiện, nhân đạo, không nhằm mục đích lợi nhuận;Tiền lương hưu do quỹ hưu trí tự nguyện chi trả hàng tháng; Tiền lương hưu do Quỹ bảo hiểm xã hội chi trả; Thu nhập từ học bổng; Phần tiền lương làm việc ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn so với tiền lương làm việc ban ngày, làm trong giờ theo quy định của pháp luật; Thu nhập tiền bồi thường tai nạn lao động, từ bồi thường hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ, khoản bồi thường nhà nước và các khoản bồi thường khác theo quy định của pháp luật; Thu nhập nhận được từ nguồn viện trợ nước ngoài vì mục đích từ thiện, nhân đạo dưới hình thức chính phủ và phi chính phủ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

2. Cách tính thuế thu nhập cá nhân

• Thuế thu nhập cá nhân là loại thuế tính theo tháng, quyết toán theo năm, có thể kê khai thuế thu nhập cá nhân theo tháng hoặc quý đều được.
• Tùy theo loại hợp đồng mà có cách tính thuế thu nhập cá nhân khác nhau. Ví dụ như: Cá nhân cư trú tại Việt Nam giao kết hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 03 tháng trở lên thì chịu thuế thu nhập cá nhân theo biểu thuế lũy tiến từng phần; Cá nhân giao kết hợp đồng lao động dưới 03 tháng hoặc không ký hợp đồng lao đồng thì khấu trừ 10%; Cá nhân không cư trú tại Việt Nam thì chịu thuế thu nhập cá nhân khấu trừ 20%.

Vai trò của thuế thu nhập cá nhân (ảnh minh họa)

3. Vai trò của thu nhập cá nhân

• Thuế thu nhập cá nhân có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế xã hội, là một trong những nguồn thu của ngân sách nhà nước. Khi nền kinh tế phát triển, toàn cầu hóa mở rộng thì thu nhập bình quân đầu người sẽ tăng, do đó, dẫn đến việc thuế thu nhập cũng tăng theo góp phần cho nguồn thu của ngân sách nhà nước. Hiện nay, với việc tự do hóa nền kinh tế thương mại dẫn đến các nguồn thu từ các loại thuế xuất khẩu, nhập khẩu bị ảnh hưởng. Do đó, thuế thu nhập cá nhân đóng vai trò quan trọng đối với kinh tế xã hội, ngân sách nhà nước.
• Tại Việt Nam, thu nhập của cá nhân có sự chênh lệch rõ rệt, nhằm tạo điều kiện, hỗ trợ cho người dân có thu nhập thấp thì các quy định pháp luật, chính sách Nhà nước không áp dụng việc thu thuế thu nhập cá nhân đối với những cá nhân có thu nhập thấp, đủ trang trải cho cuộc sống bản thân và gia đình mà chỉ áp dụng việc thu thuế thu nhập cá nhân đối với đối tượng có thu nhập cao hơn mức khởi điểm thu nhập chịu thuế. Do đó, có thể xem thuế thu nhập cá nhân có vai trò quan trọng góp phần thực hiện công bằng xã hội.
• Thuế thu nhập cá nhân như là công cụ giúp điều tiết vĩ mô, điều tiết giảm bớt thu nhập cho những cá nhân có thu nhập cao và phân phối lại cho những cá nhân có thu nhập thấp, điều này góp phần quan trọng trong việc tăng các chế độ phúc lợi xã hội, nâng cao năng lực hiệu quả xã hội.
• Thuế thu nhập cá nhân là khoản tiền phát sinh từ thu nhập chính đáng của cá nhân, do đó, nếu khoản thu nhập nào của cá nhân phát sinh từ nguồn thu nhập bất hợp pháp như: nhận hối lộ, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, trốn thuế,… thuế thu nhập cá nhân là công cụ góp phần phát hiện những hành vi vi phạm pháp luật này.
• Khi tiêu thụ cùng lượng hàng hóa thì mỗi cá nhân chúng ta đều phải chịu tiền thuế như nhau. Do đó, thuế thu nhập cá nhân tính theo phương pháp lũy tiến từng phần, khắc phục được hạn chế của các loại thuế khác như thuế tiêu dùng, thuế giá trị gia tăng mà các loại thuế này lại ảnh hưởng đến người có thu nhập thấp nhiều hơn, vì thế việc thu thuế thu nhập cá nhân giúp cân bằng của hệ thống thuế.
• Thuế thu nhập cá nhân góp phần hạn chế thất thu thuế thu nhập doanh nghiệp khi các doanh nghiệp kê khai các chi phí phải trả cho cá nhân cao hơn so với thực tế để trốn thuế thì các cá nhân được kê khai tăng thêm phải chịu thêm thuế thu nhập cá nhân với phần phát sinh.

➤ Xem thêm:

➤ Những điều nên biết trước khi ký kết hợp đồng lao động.
➤ Những điều NLĐ cần biết về tiền lương quy định tại BLLĐ 2019.
➤ Không nộp thuế thu nhập cá nhân có bị phạt.
➤ Quyết toán thuế thu nhập cá nhân ở Hàn Quốc và những câu hỏi thường gặp.

• Trên đây là một số lưu ý cần biết về Vai trò của thuế thu nhập cá nhân của Công ty Luật TNHH Thịnh Trí gửi đến bạn đọc. Nếu có thắc mắc, vui lòng liên hệ Hotline 1800 6365 để được tư vấn.