KPI LÀ GÌ?
LƯƠNG THEO KPI ĐƯỢC TÍNH NHƯ THẾ NÀO?
Hình 1. Luật Thịnh Trí - Tư vấn hình thức trả lương theo KPI hợp pháp
Để thúc đẩy hiệu xuất làm việc, tăng lợi nhuận sản xuất, kinh doanh, hiện nay nhiều doanh nghiệp đã áp dụng KPI với nhân viên của mình. Vậy KPI là gì? Người lao động cần biết những quy định gì để không bị thiệt khi tính lương theo KPI. Bài viết sau đây, Luật Thịnh Trí sẽ giải thích một số khía cạnh pháp lý liên quan đến KPI, nhằm mục đích bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động.
TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH
1. Khái niệm KPI.
2. Lương trả theo KPI được tính như thế nào?.
3. Doanh nghiệp không trả lương khi người lao động không đạt KPI, hành vi này đúng hay sai?
4. Lương được tính theo KPI có phải đóng bảo hiểm xã hội không?
- KPI viết tắt của cụm từ Key Performance Indicator. Cụm từ này được hiểu là chỉ số đánh giá hiệu quả công việc, một công cụ đo lường mức hiệu suất làm việc của người lao động. KPI được thể hiện qua con số, tỷ lệ, doanh thu nhằm phản ánh hiệu quả làm việc của một người lao động/một nhóm/một bộ phận trong doanh nghiệp.
- Các chỉ số KPI giúp các đơn vị sử dụng người lao động đánh giá đúng năng lực làm việc của người lao động, một cách công khai, minh bạch, rõ ràng bằng các chỉ số cụ thể.
- Dựa trên mức độ hoàn thành chỉ số KPI, mà các doanh nghiệp sẽ chi trả chế độ lương, thưởng với những mức khác nhau cho những người lao động khác nhau. Tức là, người lao động làm hoàn thành công việc nhiều hơn thì sẽ được hưởng lương, thưởng nhiều hơn.
- Ngoài ra, các chỉ số KPI còn là động lực cho người lao động hoàn thành tốt công việc của mình.
Hiện nay, các doanh nghiệp thường dùng 2 cách sau để tính lương theo KPI cho nhân viên:
- Cách 1: Tính lương theo hệ số KPI
- Trong cách này có 2 phương pháp được tính lương là lương 3p và lương 2p.
- Phương pháp lương 2P: đây là phương pháp doanh nghiệp trả lương theo từng vị trí công việc và kết quả hoàn thành công việc. Nghĩa là doanh nghiệp sẽ trả lương cố định theo từng vị trí chức danh và một khoản tiền lương khác tương ứng.
- Phương pháp lương 3P: đây là cách trả lương trên 03 yếu tố: lương theo vị trí công việc, lương theo năng lực cá nhân và lương theo kết quả công việc đạt được. Phương pháp 3p được rất nhiều doanh nghiệp ưu tiên áp dụng, bởi tính công bằng và nâng cao hiệu quả công việc của từng cá nhân trong tổ chức, vì ngoài lương cứng thì nhân viên còn được hưởng thêm lương theo năng lực, hiệu suất công việc.
- Cách 2: Tính thưởng cho người lao động theo KPI
- Cách này được áp dụng với một số doanh nghiệp muốn thêm KPI để nâng cao hiệu suất công việc, nhưng không muốn thay đổi quá nhiều quy chế tính lương cũ trong doanh nghiệp. Tức là, người lao động sẽ được trả lương cứng như truyền thống, còn KPI được tính theo tiền thưởng. Tùy mỗi doanh nghiệp tổng kết KPI theo từng tháng, quý, năm, nếu người lao động hoàn thành tốt KPI đưa ra thì họ sẽ được thêm tiền thưởng.
→ Tham khảo thêm: Có bao nhiêu loại hợp đồng lao động hiện nay?
- Ngoài việc đặt ra quy chế thưởng cho nhân viên khi hoàn thành đúng hạn KPI được giao, thì một số doanh nghiệp có quy định về quy chế phạt nếu nhân viên không hoàn thành tốt KPI. Theo đó, tùy vào mức độ không hoàn thành công việc mà người lao động có thể bị trừ một số tiền nhất định.
- Tuy nhiên, việc cắt giảm lương đối với trường hợp này không đúng theo quy định tại Bộ luật lao động năm 2019, bởi chỉ có một trường hợp duy nhất được trừ lương người lao động, cụ thể:
“Điều 102. Khấu trừ tiền lương
1. Người sử dụng lao động chỉ được khấu trừ tiền lương của người lao động để bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động theo quy định tại Điều 129 của Bộ luật này.”
- Vậy nên, việc người lao động không hoàn thành nhiệm vụ mà doanh nghiệp tiến hành trừ lương cứng là hành vi trái pháp luật.
- Trường hợp doanh nghiệp khấu trừ lương của người lao động không đúng quy định, sẽ bị xử phạt hành chính theo Nghị định 28/2020/NĐ-CP. Cụ thể, khoản 2 điều 6 của nghị định này tùy vào số lượng người lượng người lao động bị khấu trừ lương trái quy định pháp luật, doanh nghiệp sẽ bị phạt theo các mức sau đây:
- Vi phạm từ 01 - 10 người lao động: Doanh nghiệp bị phạt 05 - 10 triệu đồng.
- Vi phạm từ 11 - 50 người lao động: Doanh nghiệp bị phạt 10 - 20 triệu đồng.
- Vi phạm từ 51 - 100 người lao động: Doanh nghiệp bị phạt 20 - 30 triệu đồng.
- Vi phạm từ 101 - 300 người lao động: Doanh nghiệp bị phạt 30 - 40 triệu đồng.
- Vi phạm từ 301 người lao động trở lên: Doanh nghiệp bị phạt 40 - 50 triệu đồng.
- Cùng với đó, doanh nghiệp phải tiến hành trả lại đủ tiền lương cứng cho người lao động.
Hình 2. Luật Thịnh Trí - Tư vấn tiền lương trả theo KPI cho người lao động
- Theo Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH, thì tiền lương tháng để đóng bảo hiểm xã hội, bao gồm: mức lương, phụ cấp lương và các khoản khác những người lao động phải xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương được thỏa thuận trong hợp đồng lao động và bảo đảm trả thường xuyên khi đến kỳ lãnh lương.
- Như vậy chúng ta có thể hiểu, tiền lương đóng bảo hiểm xã hội mang tính chất ổn định, lâu dài và người lao động phải được trả lương đầy đủ theo định kỳ. Trong khi đó, tiền lương tính được tính theo KPI được trả theo hiệu suất công việc mà người lao động hoàn thành được, không mang tính chất ổn định. Bởi nếu trong tháng người lao động không hoàn thành được chỉ tiêu được giao sẽ không có tiền lương KPI. Vậy nên, chỉ có hoàn thành chỉ tiêu mới được hưởng tiền lương KPI, đồng thời mức lương này không có tính chất ổn định, tùy vào mức độ hoàn thành sẽ có những mức lương khác nhau.
- Như vậy, tiền lương tính theo KPI không là khoản tiền thường xuyên, ổn định nên sẽ không thể được tính theo lương đóng vào BHXH của người lao động.
→ Tham khảo thêm:
➤ Các trường hợp được nhận tiền bảo hiểm xã hội một lần.
➤ Hợp đồng lao động là gì?
➤ Có bao nhiêu loại hợp đồng lao động hiện nay?
➤ Những điểm mới về lương, thưởng theo Bộ luật lao động 2019.
- Bài viết trên đây, Luật Thịnh Trí đã điểm qua một số quy định pháp luật có liên quan đến vấn đề tính lương theo KPI. Hiện nay, có rất nhiều doanh nghiệp áp dụng hình thức này trong chế độ tính lương cho nhân viên, một mặt nâng cao doanh thu kinh doanh cho doanh nghiệp, mặt khác sẽ giúp thúc đẩy tinh thần làm việc và tính trách nhiệm cao của người lao động trong vấn đề bảo đảm tiến độ công việc được giao. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều doanh nghiệp đang lạm dụng KPI để bóc lột sức lao động của nhân viên, khấu trừ lương trái pháp luật, vậy nên người lao động phải trang bị kiến thức pháp lý để bảo vệ quyền lợi của mình. Nếu có vướng mắc về vấn đề tính tiền lương theo KPI, vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH THỊNH TRÍ
Hotline: 1800 6365
