NGUYÊN TẮC TIẾN HÀNH TỐ TỤNG
ĐỐI VỚI NGƯỜI DƯỚI 18 TUỔI PHẠM TỘI

Hình 1. Luật Thịnh Trí - Tư vấn quy định pháp luật về thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi

  Thủ tục tố tụng hình sự đối với người dưới 18 tuổi phải tội được xét là một loại thủ tục tố tụng đặc biệt so với thủ tục tố tụng thông thường. Vậy nguyên tắc tiến hành tố tụng hình sự đối với người dưới 18 tuổi được thực hiện như thế nào? Hãy cùng luật Thịnh Trí tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH

1. Khái niệm thủ tục tố tụng hình sự đối với người dưới 18 tuổi.

2. Đặc điểm của loại thủ tục tố tụng đặc biệt đối với người dưới 18 tuổi.

3. Nguyên tắc tiến hành tố tụng hình sự đối với người dưới 18 tuổi.

1. Khái niệm thủ tục tố tụng hình sự đối với người dưới 18 tuổi

• Thủ tục tố tụng hình sự đối với người dưới 18 tuổi là một loại thủ tục tố tụng đặc biệt được quy định tại Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015. Quy định này được áp dụng đối với người bị buộc tội, người bị hại, người làm chứng có độ tuổi dưới 18; quy định này mang tính chất nhân đạo rất cao, phù hợp với tâm sinh lý của người dưới 18, người chưa trưởng thành và chưa có khả năng nhận thức đầy đủ, hướng đến sự bình đẳng cho nhóm đối tượng yếu thế hơn trong tố tụng hình sự.

→ Tham khảo thêm: Quy định về thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi tại BLTTHS 2015.

2. Đặc điểm của loại thủ tục tố tụng đặc biệt đối với người dưới 18 tuổi

• Đây là thủ tục tố tụng được dành riêng cho người bị buộc tội, người bị hại hoặc người làm chứng dưới 18 tuổi; trong những trường hợp phạm tội, bị tội phạm xâm hại đến tính mạng, thân thể, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm ở thời điểm tham gia tố tụng họ dưới 18 tuổi.
• Nếu so sánh với quy định thủ tục tố tụng đối với người trên 18 tuổi; cho thấy thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi có tính chất nhân đạo và được ưu tiên hơn.
• Trong thủ tục tố tụng này đòi hỏi cơ quan chức năng phải làm rõ các tình tiết định khung tăng nặng, giảm nhẹ, tình tiết miễn truy cứu trách nhiệm hình sự,…Áp dụng linh hoạt trong việc xử lý người phạm tội dưới 18 tuổi theo hướng hạn chế truy cứu trách nhiệm hình sự đối với trường hợp người bị buộc tội dưới 18 tuổi.

3. Nguyên tắc tiến hành tố tụng hình sự đối với người dưới 18 tuổi

Hình 2. Luật Thịnh Trí - Tư vấn nguyên tắc tố tụng đối với người dưới 18 tuổi

• Nguyên tắc tiến hành tố tụng hình sự đối với người dưới 18 tuổi, bao gồm các nguyên tắc sau:

• Nguyên tắc bảo đảm quá trình tố tụng phải thân thiện, phù hợp với tâm sinh lý của lứa tuổi chưa trưởng thành, căn cứ vào khả năng nhận thức sự việc của người dưới 18 tuổi. Bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dưới 18 tuổi. Nguyên tắc này được nêu rõ tại khoản 1 Điều 414 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015, đòi hỏi cơ quan có thẩm quyền tiến hành hoạt động tố tụng phải trang bị cơ sở vật chất, kỹ phù phù hợp với tâm lý của người dưới 18 tuổi, trong quá trình diễn ra thủ tục tố tụng phải đảm bảo thích hợp với độ tuổi, mức độ nhận thức của người phạm tội.
• Nguyên tắc đảm bảo giữ bí mật thông tin cá nhân của người dưới 18 tuổi. Nguyên tắc này được quy định rõ tại Khoản 2 Điều 414 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định về việc yêu cầu cơ quan có thẩm quyền và những người liên quan khác phải giữ kín bí mật về thông tin cá nhân và các thông tin khác liên quan đến người dưới 18 tuổi. Vì độ tuổi chưa trưởng thành và có đầy đủ nhận thức nên người dưới 18 tuổi là người dễ bị tổn thương nếu bị tác động tâm lý quá lớn từ phía dư luận.
• Nguyên tắc đảm bảo quyền được tham gia tố tụng của người đại diện hợp pháp của người dưới 18 tuổi, phía nhà trường nơi người đó đang theo học, Đoàn thanh niên, chuyên gia tâm lý và các tổ chức khác nơi người dưới 18 tuổi đang lao động, học tập và sinh hoạt. Nguyên tắc này được quy định tại khoản 3 Điều 414 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015. Trong quá trình thực hiện tố tụng đối với người dưới 18 tuổi phải có sự tham gia của người đại diện hợp pháp của người dưới 18 tuổi, nhà trường, đoàn thanh niên, các tổ chức khác nơi người đó đang học tập, lao động hoặc sinh hoạt, sở dĩ có nguyên tắc này, bởi trong quá trình tiến hành tố tụng đối với người dưới 18 tuổi sẽ có sự quan sát, nhận xét của những người được nêu trên, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người dưới 18 tuổi; đồng thời giúp cơ quan tiến hành tố tụng nhận thức đúng về đặc điểm tâm sinh lý của người chưa đủ tuổi trưởng thành; động cơ, mục đích và hoàn cảnh của người đó.
• Nguyên tắc tôn trọng quyền được trình bày ý kiến của người dưới 18 tuổi và bảo đảm quyền bào chữa, quyền được trợ giúp pháp lý của họ. Nguyên tắc này được quy định tại khoản 4, 5 Điều 414 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015. Nguyên tắc này vừa tạo điều kiện cho cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thu thập chứng cứ, lời khai, vừa tạo cơ hội cho người dưới 18 tuổi tự bào chữa cho mình và nhận thức được tính chất và mức độ, hậu quả của hành vi phạm tội mà mình đã gây ra, qua đó có thể nhận ra được sai lầm của mình, cố gắng rèn luyện và học tập để sớm trở về với xã hội.
• Nguyên tắc bảo đảm cơ quan tiến hành tố tụng phải xử lý theo nguyên tắc của Bộ luật tố tụng hình sự đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.
• Nguyên tắc bảo đảm cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải giải quyết nhanh chóng, kịp thời vụ án liên quan đến người dưới 18 tuổi. Nguyên tắc này được quy định cụ thể tại khoản 7 Điều 414 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015. Trong quá trình bị tạm giam, tạm giữ, bị truy cứu trách nhiệm hình sự, người ở lứa tuổi chưa trưởng thành sẽ có những lo lắng, sợ hãi về mức án, tâm lý xấu hổ khi phải đối mặt với cha me, bạn bè; sự lên án mãnh liệt từ phía dư luận càng đè nặng lên tâm lý của người dưới 18 tuổi; dẫn đến tâm trạng bi quan và dễ xảy ra những việc ngoài ý muốn. Vậy nên, đòi hỏi cơ quan có thẩm quyền tố tụng phải nhanh chóng điều tra và giải quyết những vụ án có liên quan đến người dưới 18 tuổi nhằm hạn chế các tác động tiêu cực lên tâm lý của người chưa trưởng thành.

→ Tham khảo thêm:
→ Luật Thi hành án hình sự quy định thế nào về tha tù trước thời hạn có điều kiện?
→ Thời gian truy tố khi giải quyết vụ án hình sự là bao lâu?
→ Quy định chung về thi hành án hình sự.
→ Chi phí tố tụng và Trách nhiệm chi trả chi phí tố tụng.

• Trong bài viết này, Luật Thịnh Trí đã trình bày một số quy định, nguyên tắc trong thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi. Người dưới 18 tuổi là người chưa trưởng thành, chưa có đầy đủ nhận thức, do đó cha mẹ, thầy cô, xã hội phải có trách nhiệm khuyên bảo, giám sát, giáo dục, phổ cập pháp luật nhằm hạn chế các hành vi phạm tội, tiếp tay cho tội phạm,… của những người ở lứa tuổi dưới 18.
• Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp thông tin hữu ích cho khách hàng. Nếu có thắc mắc về vấn đề trên hoặc khách hàng đang tìm kiếm luật sư bào chữa, luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người dưới 18 tuổi, vui lòng liên hệ đến chúng tôi để được các Luật sư tại Luật Thịnh Trí tư vấn nhanh nhất:

CÔNG TY LUẬT TNHH THỊNH TRÍ

“Đúng cam kết, Trọn niềm tin”

Hotline: 1800 6365