QUY TRÌNH HÒA GIẢI
TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI TẠI UBND CẤP XÃ
Quy trình hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã.
TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH
1. Nguyên tắc hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã.
2. Các tranh chấp bắt buộc phải hòa giải tại UBND cấp xã.
3. Quy trình hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã.
- Khi xảy ra tranh chấp đất đai, mọi người thường nghĩ ngay đến việc khởi kiện ra Tòa án để giải quyết, nhưng đó không phải là phương thức duy nhất. Bạn có thể chọn hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã thay cho việc khởi kiện. Đây là một trong những biện pháp tối giản giúp các bên hóa giải mâu thuẫn và tiết kiệm chi phí.
- Hòa giải tranh chấp đất đai là một trong những phương pháp được thực hiện trước khi tiến hành khởi kiện ra Tòa án. Biện pháp này được xây dựng dựa trên sự tự nguyện của các bên.
- Hòa giải tranh chấp đất đai được chia thành hai loại chính:
- Tự hòa giải hoặc hòa giải tại cơ sở (làng, xóm, thôn, ấp…);
- Hoà giải tranh chấp đất đai ở UBND cấp xã.
- Căn cứ tại Điều 202 Luật đất đai 2013, hoạt động tự hoà giải và hoà giải ở cơ sở là hai hình thức được nhà nước khuyến khích thực hiện. Trong trường hợp việc tự hoà giải không mang lại kết quả, các bên gửi đơn đến UBND cấp xã để được hòa giải.
- Thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai ở UBND cấp xã phải được lập thành biên bản và có chữ ký của các bên tranh chấp cùng với con dấu xác nhận của UBND. Biên bản hoà giải được gửi đến các bên và lưu trữ một bản tại UBND cấp xã nơi có đất.
- Trong trường hợp kết quả hoà giải thành mà đất đai có sự thay đổi về hiện trạng ranh giới hoặc người có quyền sử dụng đất, UBND cấp xã phải gửi biên bản hoà giải đến Phòng Tài nguyên và môi trường/Sở Tài nguyên và Môi trường.
➤ Xem thêm: Một số quy định về tranh chấp ranh giới đất đai.
Các tranh chấp bắt buộc phải hòa giải tại UBND cấp xã.
- Căn cứ theo khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP ngày 05/5/2017 và Điều 202 Luật đất đai 2013, những tranh chấp đất đai nhằm xác định ai là người có quyền sử dụng đất bắt buộc phải được hòa giải tại UBND cấp xã trước khi tiến hành khởi kiện ra Tòa án.
- Những tranh chấp khác liên quan đến quyền sử dụng đất như: tranh chấp giao dịch hợp đồng đất đai (thuê, chuyển nhượng…), tranh chấp về việc thừa kế đất đai, phân chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất… thì thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã không phải là điều kiện bắt buộc.
- Tóm lại, những tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất chưa được tiến hành hòa giải tại UBND cấp xã sẽ không đủ điều kiện khởi kiện, Tòa án có quyền từ chối giải quyết theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự 2015. Các tranh chấp còn lại việc hòa giải tại UBND chỉ phát sinh khi có đề nghị, yêu cầu cụ thể.
Quy trình hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã được tiến hành theo quy định tại Điều 202 Luật đất đai 2013, Điều 88 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014. Cụ thể như sau:
- Bước 1: Tiếp nhận yêu cầu và xử hồ sơ
- Các bên trong tranh chấp đất đai làm đơn đề nghị và gửi giấy tờ, hồ sơ có liên quan đến UBND cấp xã nơi có đất đang tranh chấp. UBND cấp xã có trách nhiệm:
- Thẩm tra, xác minh tìm hiểu về nguyên nhân phát sinh tranh chấp đất đai;
- Thu thập các giấy tờ, tài liệu có liên quan do các bên cung cấp về nguồn gốc của đất đai, thông tin quá trình sử dụng và hiện trạng đất hiện tại.
- Bước 2: Lập Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai
- Sau khi xác định đầy đủ thông tin vụ việc tranh chấp, UBND phải thành lập Hội đồng hòa giải để xử lý tranh chấp tại địa phương của mình. Hội đồng hòa giải bao gồm:
- Chủ tịch/Phó Chủ tịch UBND cấp xã - Chủ tịch Hội đồng hòa giải;
- Đại diện của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tại xã, phường, thị trấn;
- Tổ trưởng tổ dân phố (đô thị) hoặc trưởng thôn (vùng nông thôn);
- Đại diện của một số hộ dân sinh sống lâu tại địa phương biết rõ về nguồn gốc và quá trình sử dụng của thửa đất;
- Cán bộ địa chính, Cán bộ tư pháp cấp xã;
- Trong một số trường hợp đặc biệt, có thể có sự tham gia của đại diện Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh hoặc Đoàn thanh niên Cộng sản.
- Bước 3: Tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai
- Cuộc họp hòa giải phải có sự tham gia của các bên tranh chấp, Hội đồng hòa giải và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Hòa giải chỉ được tiến hành khi các bên có mặt đầy đủ. Trường hợp một trong các bên đã vắng mặt đến lần thứ hai nghĩa là việc hòa giải không thành.
- Bước 4: Kết quả hòa giải tại UBND cấp xã
- Kết quả của buổi hòa giải tranh chấp phải được lập thành biên bản. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày lập biên bản các bên có ý kiến khác với nội dung đã thỏa thuận trong buổi hòa giải thì tiến hành hòa giải lại để bổ sung ý kiến và cuộc họp này cũng lập thành biên bản hòa giải thành hoặc không thành.
- Đối với việc hòa giải tại UBND cấp xã không thành, UBND hướng dẫn các bên tiến hành làm hồ sơ khởi kiện ra Tòa án hoặc đề nghị giải quyết theo thủ tục hành chính tại UBND có thẩm quyền.
➤ Xem thêm:
➤ Diện tích đất tối thiểu cần đáp ứng khi thực hiện thủ tục tách thửa đất ở Đồng Nai.
➤ Nguyên tắc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sỡ hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
➤ Các trường hợp được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu.
➤ Những vấn đề liên quan khi xin cấp giấy chứng nhận chủ “quyền nhà đất”.
- Trên đây là toàn bộ quy trình tiến hành hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã. Nếu có điều gì còn thắc mắc hay cần hỗ trợ, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua Hotline 1800 6365 để chuyên viên kịp thời tư vấn, giải quyết vấn đề pháp lý.
